Cash dhe ekuivalentet e tij.

Cash dhe ekuivalentet e tij.

Cash jane te gjitha format e parase qe pranohet ligjerisht ne treg.Ajo ndahet ne dy kategori si para e bute dhe para e forte.

Banka e Shqipërisë ka të drejtën ekskluzive për emetimin e kartëmonedhës dhe të monedhës kombëtare me kurs ligjor brenda territorit të Republikës së Shqipërisë. Ajo është emetuesja e vetme e kartëmonedhës dhe e monedhës kombëtare shqiptare.

Njësia monetare në Republikën e Shqipërisë është "Leku".

http://eseshkolle.blogspot.com/
Emetim do të thotë nxjerrje në qarkullim dhe/ose hedhje në qarkullim dhe/ose vënie në qarkullim, me kurs ligjor të kartëmonedhave e monedhave kombëtare. Çdo kartëmonedhë e monedhë që emetohet ka të shtypur në të vitin e emetimit.

Gjithashtu, është e drejtë e Bankës së Shqipërisë përcaktimi i formës, i përmasave, i modelit (konfigurimit) dhe i karakteristikave të tjera të kartëmonedhave e monedhave metalike shqiptare, të cilat kanë kurs ligjor, si dhe të kartëmonedhave e monedhave që shtypen për qëllime numizmatike.

Termi  " monedhë që ka kurs ligjor" nënkupton kartëmonedhat dhe monedhat metalike, që mund të ofrohen për pagimin e një detyrimi dhe që kreditori është i detyruar nga ligji t'i pranojë.

Kartëmonedhat dhe monedhat e emetuara nga Banka e Shqipërisë dhe që nuk janë tërhequr nga qarkullimi, do të kenë kurs ligjor dhe do të pranohen për të gjitha pagesat e detyrimeve publike e private pa kufizim, me vlerën e tyre nominale.

Pra, paraja (kartëmonedhë ose monedhë metalike) e cila plotëson njëkohësisht tre kriteret e mëposhtme:

është emetuar nga Banka e Shqipërisë;

nuk është tërhequr nga qarkullimi;

ka kurs ligjor;

shërben si mjet pagese e do të pranohet për të gjitha pagesat e detyrimeve që individët ose subjektet e ndryshme, private ose publike, kryejnë me njëri-tjetrin.

Ne baze te parimit kontabel hyrjet dhe daljet e parave ne institucionet financiare quhen rrjedhje e parase.

     Prandaj, në përputhje me SNK duhet ndërtuar pasqyrën e fluksit (rrjedhjes) të parave në mënyrë që të dihet aftësia e njësisë për të prodhuar para apo ekuivalentë parash. Ndërtimi i kësaj pasqyre bëhet duke klasifikuar fluksin e parave që rrjedhin nga tri aktivitete kryesore:

1. nga aktiviteti operativ;

2. nga aktiviteti financues;

3. nga aktiviteti investues.

Aktivitetet operative

Paratë që vijnë nga aktivitetet operative janë më të rëndësishmet. Këto janë aktivitete kryesore nga të cilat shoqëria i nxjerrë të ardhurat.Në  këtë grup përfshihen:

paratë e marra nga shitja e mallrave, shërbimeve dhe produkteve;

paratë e marra nga qeratë;

paratë e paguara për blerjen e mallrave, materialeve, shërbimeve;

paratë e paguara në emër të punëtorëve;

paratë e marra e të paguara shoqërive të sigurimit për primet, shpërblimet;

paratë e marra nga rimbursimi i taksave ose të paguara për pagimin e taksave;

paratë që rrjedhin nga blerja ose shitja e letrave me vlerë tregëtare;

paradhëniet ose huatë bankare per nevojat e aktivitetit kryesor-operativ.

Aktivitetet investuese

Kjo pjesë e pasqyrës jep informacion në lidhje me shumën e shpenzimeve të bëra me qëllim të sigurimit të rezervave të cilat në të ardhmen do të prodhojnë fluksin e parave. Në këto aktivitete hyjnë:

blerja dhe shitja e aktiveve të qëndrueshme;

blerja dhe shitja e letrave me vlerë të kapitalit ose borxhit të shoqërive tjera;

dhënia e huave apo avanseve të tretëve dhe marrja e parave nga këto avanse;

blerja ose shitja e kontratave të ardhshme, etj;

Operacionet me letra me vlerë të kapitalit dhe të detyrimeve si dhe kontratat e ardhshme do të konsiderohen si aktivitete investuese nëse mbahen me qëllime tregëtimi e nuk klasifikohen si ekuivalente të parave.

Aktivitetet financuese

Këto janë aktivitete që kryesisht përfundojnë me ndryshime në madhësinë dhe përbërjen e kapitalit të vet dhe huave të njësisë. Kjo parashikon pretendimet për të ardhmen nga ana e atyre që kanë siguruar burimet e financimit. Këtu hyjnë:

paratë e marra nga emetimi i aksioneve të kapitalit;

paratë e paguara pronarëve për tërheqjen e kapitalit;

paratë për blerjen e aksioneve të veta; .

Pasqyra e fluksit të parave mund të ndërtohet me anë të dy metodave:

Metoda direkte;

Metoda indirekte

Ekuivalentet  ne te holla jane  te gjitha instrumentat qe shnderrohen shpejt ne para ku perfshihen ceqe, bono thesari,bondet e korporatave.

1.Bonot e thesarit.

Bonot e thesarit emetohen dhe garantohen nga Qeveria

Republikës së Shqipërisë. Ato shiten nëpërmjet ankandeve të

organizuara nga Banka e Shqipërisë. Bonot janë emetuar për

herë të parë në korrik të vitit 1994 dhe janë një nga instrumentet

e borxhit të brendshëm të Qeverisë.

Bonot e thesarit emetohen në monedhë kombëtare (Lek) dhe

kanë afate maturimi 3, 6 dhe 12-mujore. Me afat maturimi

kuptojmë diferencën në kohë midis datës së investimit dhe

datës së kthimit të investimit.

Për bonot e thesarit me afat maturimi 3-mujor ankandet

organizohen çdo javë ditën e martë, ndërsa me afat maturimi

6 dhe 12-mujore organizohen çdo dy javë po ditën e martë.

Veprimet për pjesëmarje të individëve në blerjen e bonove

të thesarit kryhen gjatë çdo ditë-pune.

Shuma minimale për të marrë pjesë në blerjen e bonove të

thesarit është për momentin 300.000 lekë dhe rritet me shumfisha

me 10.000 lekë. Ky nivel ka tendencë rritjeje.

Individët mund të marrin pjesë në blerjen e bonove të thesarit

me paraqitjen e tyre nëpërmjet sporteleve të hapura nga

Banka e Shqipërisë, si dhe nëpërmjet bankave të nivelit të

dytë.

Individët duhet të paraqiten me një nga dokumentet

2.Ceqet.Sot ceku eshte nje nder letrat me te shpeshta me vlere te cilat I hasim ne praktike si ne qakullimin e brendshem ashtu dhe ne ate  nderkombetar.Ceku si leter me vlere eshte drejpersedrejti I lidhur me pune bankare.Tek ceku paraqiten tre persona:personi I cili leshon cekun-Trasanti,personi I cili terhqe cekun-Trasati,personi I cili me urdher paguan Shumen e shenuar  ne cek-Remitent

Debitimet e llogarise cash.

LLogaria cash debitohet kur arketohen te ardhura nga interesat.LLogaria cash debitohet,kurse te ardhura nga interesa kreditohet.

Llogaria cash debitohet per cdo huamarrje pra llog.cash debitohet kurse huamarrje kreditohet.

Llogaria cash kreditohet kur merr grante pra cash debitohet kurse grante kreditohet.

Llogaria cash debitohet kur institucinet financiare fitojne gjyq dhe kreditohet llogaria te ardhura.

Kreditimet e llogarise cash

Cash kreditohet per shpenizme intersash,komisione,paga etj.

Cash kreditohet per shpenzime per konflikte gjyqesore.

Dokumentat me te cilat justifikohen keto veprime jane:manda t arketimi dhe mandat pagese.

Mandat arketimi ne arka bashkohet ne ditare kerkohen cilesi ne shkrimin e arketimit shuma e shkruar ne dokument me fjale dhe me numra,dokumenti duhet te permbaje firme vule date etj.

Daljet nga llogaria cash kur behen nga arka argumentohen me dokumentin qe quhet mandat pagese para kesaj duhet te kete nje dokument tjeter qe quhet si autoriizim per dalje nga arka dhe firmoset nga shefi finances.