Tema:Analiz e ninullave
Mjeti:Ninulla
te zgjedhura
Qellimi:A—Te njohim ninullen
B—Te dallojme ne nje tekst
ninullen
C—Te analizojm ninulllen
Ninulla
1-------Djal
Shqipnie
A—Ne kete ninulle nena I kendon femijes se saj me fjale madhesjtore si: Ti m’u befsh plak I katundit
A—Ne kete ninulle nena I kendon femijes se saj me fjale madhesjtore si: Ti m’u befsh plak I katundit
Ty t’ka nona si
zotnije
Te rrit nana per
Shqipnie
Ty t’ka nona yll e
drite
B—
Këngët e djepit, ninullat shprehin dashurinë dhe dëshirat e prindërve për
fëmijët e tyre. Ato në përgjithësi janë këngë të shkurtëra, me te cilat nëna vë
në gjumë fëmijën. Këto këngë, me gjithë se i gjejmë si variante mjaft te
përhapura, shpesh janë improvizime qe nëna i bën aty për aty si muzika rep,
xhaz, tallava etj.
Zakonisht
këto këngë fillojnë me fjalët: “nani-nani djalin ose vajzën” ose “nina-nana” Në
disa këngë djepi, sidomos në ato të jugut, gjejmë dhe fjalë te pashpjegueshme
ose emra njerëzish të cilët dallohen për ndonjë karakteristikë të veçantë për
këtë ose atë gjë. Ninullat janë monologë intimë poetikë, ku prindërit shprehin
dëshirat e tyre për fëmijët qe janë te lidhura me urtësinë, dashurinë,
trimërinë, shëndetin, jetën e gjatë etj.
Mjetet
artistike, figurat letrare që përdoren zakonisht janë krahasimi dhe personifikimi.
Ninullat janë më tepër lirike. Nëna e krahason vajzën me gonxhen e trëndafilit,
me lulen e shegës, me mollën kurse djalin me pëllumbin, yllin. Shumë i bukur
është personifikimi i gjumit të cilin nëna e paraqet si pëllumb që vjen dhe e
merr fëmijën ne krahët e tij.
C—Ne
analizen e kesaj ninulle veme re fjalet e vecanta e madheshtore qe nena I
kendon femijes se saj.
Materiali:Djal
Shqipnie
Nina
nana n-djep te drunit
Ti
m’u befsh plak I katundit
Ti
puth nana sy e dure
Ta
mbledh djepin me flamure
Ty
t’ka nona si zotnije
Te
rrit nana per Shqipni
T’u
baft djalo-o za bilbili
Ma
knofsh kengen si Naimi
T’y
tka nona yll e drite
Ruju
bir e mos m’korite
Analize
1—Ninullat jane
kenge qe nenat I kendojne femijeve te tyre te sapo lindur.
2—Vendi—Katund
Koha—Ne kohen e tashme
Koha—Ne kohen e tashme
3—Struktura
*Parashtrimi
Nina
nana n-djep te drunit
T’i
mu befsh plak I katundit
T’u
baft djalo-o za bilbili
Ma
knofsh kangen si Naimi
*Pika
e lidhjes
S’ka
konflikt
*Zhvillimi
Ti
puth nana sy e dure
Ta
mbloj djepin me flamure
Ty
t’ka nona si zotnije
Te
rrit nana per Shqipnie
T’u
baft djalo-o za bilbili
Ma
knofsh kangen si Naimi
*Pika
kulmore
T’y
tka nona si zotnije
Te
rrit nana per Shqipnije
*Zgjidhja
Ty
t’ka nona yll e drite
Ruju
bir e mos m’korite
4—Tematika
Ti
puth nan sy e dure
Ta
mbloj djepin me flamure
Ty
t’ka nona si zotnije
Te
rrit nana per Shqipnie
T’u
baft djalo-o za bilbili
Ma
knofsh kangen si Naimi
5—Morali
Per
mendimin tim ne kete ninulle nuk ka ndonje mesazh qe percillet.
6-Personazhet
1-Nana
2-Plaku
3-Nona
4-Djali
5-Bilbili
6-Naimi
7—Figurat
letrare
T’u
baft djalo-o za bilbili
8-Fjalori
Fjalori
ne kete ninulle eshte Gegerisht
Ninulla 2—Nina nana
Mjeti:Ninulla
te zgjedhura
Qellimi:A—Te
njohim ninullen
B—Te dallojm ne nje tekst
ninullen
C—Te analizojm ninullen
A—Ne
kete ninulle nena I kendon femijes se saj me frike shume te madhe.
B—
Këngët e djepit, ninullat shprehin dashurinë dhe dëshirat e prindërve për
fëmijët e tyre. Ato në përgjithësi janë këngë të shkurtëra, me te cilat nëna vë
në gjumë fëmijën. Këto këngë, me gjithë se i gjejmë si variante mjaft te
përhapura, shpesh janë improvizime qe nëna i bën aty për aty si muzika rep, xhaz,
tallava etj.
Zakonisht
këto këngë fillojnë me fjalët: “nani-nani djalin ose vajzën” ose “nina-nana” Në
disa këngë djepi, sidomos në ato të jugut, gjejmë dhe fjalë te pashpjegueshme
ose emra njerëzish të cilët dallohen për ndonjë karakteristikë të veçantë për
këtë ose atë gjë. Ninullat janë monologë intimë poetikë, ku prindërit shprehin
dëshirat e tyre për fëmijët qe janë te lidhura me urtësinë, dashurinë,
trimërinë, shëndetin, jetën e gjatë etj.
Mjetet
artistike, figurat letrare që përdoren zakonisht janë krahasimi dhe
personifikimi. Ninullat janë më tepër lirike. Nëna e krahason vajzën me gonxhen
e trëndafilit, me lulen e shegës, me mollën kurse djalin me pëllumbin, yllin.
Shumë i bukur është personifikimi i gjumit të cilin nëna e paraqet si pëllumb
që vjen dhe e merr fëmijën ne krahët e tij.
C—Ne
analizen e kesaj ninulle veme re friken e madhe qe nena ka per femijen e saj te
vogel.
Materiali—Nina
nana
Nina
nana , te perkund nana
Te
pekundi ne djep t’arit
Se
kshu I ngjitet emni djalit
Nina
nina t’qes ke dera
Po
kam frige se te vret era
Nina
nana te qes ke mani
Po
kam frige se t’merr murrani
Lule
lule t’qes ke molla
Un
po tutem se t’ze vdora
Lule
lule t’qes ke pjeshka
Un
e lumja te ze vjeshta
Nina
nina o more djale
Ti
m’u bash per Shqipnin mbare
Analize
1—Vendi—Ne veri
te Shqiperis
Koha—Kendohet
ne kohen e tashme
2—Struktura
*Parashtrimi
Ty
t’ka nona yll e drite
Ruju
bir e mos m’korite
*Pika
e lidhjes
Per
mendimin tim ne kete ninulle nuk ka ndonje konflikt te madhe.
*Zhvillimi
Nina
nana t’qes ke dera
Po
kam frige se te vret era
Nina
nina t’qes ke mani
Po
kam frige se t’merr murrani
Lule
lule t’qes ke molla
Un
po tutem se t’ze vdora
Lule
lile t’qes ke pjeshka
Un
e lumja te ze vjeshta
*Pika
kulmore
Nina
nana t’qes ke dera
Po
kam frige se te vret era
Nina
nina t’qes ke mani
Po
kam frige se t’merr murrani
Lule
lule t’qes ke molla
Un
po tutem se t’ze vdora
Lule
lile t’qes ke pjeshka
Un
e lumja te ze vjeshta
*Zgjidhja
Nina
nina o more djale
Ti
m’u bafsh per Shqipnie mbare
4—Tematika
Nina
nana t’qes ke dera
Po
kam frige se te vret era
Nina
nina t’qes ke mani
Po
kam frige se t’merr murrani
Lule
lule t’qes ke molla
Un
po tutem se t’ze vdora
Lule
lile t’qes ke pjeshka
Un
e lumja te ze vjeshta
5—Morali
Per
mendimin tim ne kete ninulle nuk ka ndonje mesazh .
6—Personazhet
1-Nana
2-Djali
7—Figurat
letrare
Po
kam frige se te vret era
Po
kam frige se t’merr murrani
Un
po tutem se t’ze vdora
Un
e lumja te ze vjeshta
8—Fjalori
Fjalori
ne kete ninulle eshte Gegerisht