1.
Mendja nuk është një vazo për t’u mbushur, por një zjarr për t’u ndezur!
2. Çfarë është Taksonomia e Bloom? • Taksonomia e
Objektivave Njohës. • Në 1950-ën e zhvilluar nga Benjamin Bloom. • Mjet që
shpreh cilësisht llojet e ndryshme të të menduarit. • Përshtatur për përdorim
në klasë si një mjet planifikimi. • Vazhdon të jetë një nga modelet më të
aplikuara në të gjithë botën. • Siguron një mënyrë për të organizuar aftësitë e
të menduarit në gjashtë nivele, që nga më themeloret e deri tek nivelet më të
larta të rendit të menduarit. •
1990-Lorin Anderson (ish-student i Bloom)
rishqyrtoi Taksonominë • Si rezultat, një numër ndryshimesh u bënë.
3. Ndryshimet në Taksonominë e Bloom • Ndryshimi i
termave nga emra në folje • Zëvendësimi i fjalës dije si produkt i mendimit me
kujtesën si kategori e mendimit • Kuptimi u bë të kuptuarit dhe sinteza u
riemërtua si të krijuarit në mënyrë që të përshtatej më shumë me natyrën dhe
rregullin e të menduarit.
http://rite.ed.qut.edu.au/oz-teachernet/training/bloom.html (accessed July
2003) ; Pohl, 2000, p. 8)
4. Termat origjinale Termat e reja • Vlerësimi • Sinteza
• Analiza • Aplikimi • Kuptimi • Njohja •Të krijuarit •Të vlerësuarit •Të
analizuarit •Të zbatuarit •Të kuptuarit •Të kujtuarit (Based on Pohl, 2000,
Learning to Think, Thinking to Learn, p. 8)
5. TË KRIJUARIT Përdorimi i informacionit për të prodhuar
diçka të re. Dizenjon, ndërton, planifikon TË VLERËSUARIT Kontroll kritik i
nformacionit/Formulim i gjykimeve Kritikon, gjykon, vlerëson TË ANALIZUARIT
Copëtimi i informacionit dhe krijimi i lidhjeve mes pjesëve Copëton, krahason,
organizon TË ZBATUARIT Përdorimi i informacionit të njohur në një situatë të
re. Zbaton, kryen, përdor. TË KUPTUARIT
I jep kuptim informacionit që merr. Interpreton, përmbledh, shpjegon TË
KUJTUARIT Kujtimi, gjetja e informacionit të marrë. Përshkruan, liston,
emërton, gjen, përkufizon.
6.
TË KUJTUARIT Nxënësi është në gjendje të kujtojë, dhe nuk harron të riparaqesë
informacionin e mësuar. • Njeh • Dëgjon • Përshkruar • Identifikon • Kujton •
Emërton • Gjen A mund të kujtoni një informacion që keni marrë?
7.
TË KUJTUARIT VEPRIMET • listo • mbaj mend • lidh • trego • dallo • jep shembull
• riprodho • cito • përsërit • etiketo • kujto • njih • grupo • lexo • shkruaj
• skico • dëgjo • grupo • zgjidh • lexo • rishiko • cito • rikujto • lidh •
zgjidh • nënvizo • zgjidh Produktet e punës: •Quiz • Përkufizim • Fakte • Fletë
pune • Test • Etiketa • Listë • Bllok shënimesh • Riprodhim • Fjalor
8.
Rolet në klasë për të kujtuarin Rolet e mësuesit • Drejton • Tregon • Thotë •
Kontrollon • Pyet • Vlerëson • Rolet e nxënësit • Përgjigjet • Dëgjon • Kujton
• Rikujton • Fikson • Përkufizon • Përshkruan • Ritregon
9.
TË KUJTUARIT: Aktivitetet dhe Produktet • Bëni një “Hartë të historisë” që
tregon ngjarjet kryesore të tregimit. • Bëni “Vijën e kohës” së ditës tuaj
tipike. • Bëni një “Hartë koncept” e temës. • Shkruani një listë me fjalë kyçe që
ju e dini në lidhje me .... • Cilat ishin personazhet në këtë tregim? • Bëni
një tabelë që tregon ... • Bëni një Poemë akronimi në lidhje me ... • Recitoni
një poezi që keni mësuar.
10. Pyetje për veprimtarinë e të kujtuarit • Çfarë ndodhi
më pas……? • Sa……..? • Çfarë është……? • E kujt ishte ……..? • A mund t’a
emërtosh……? • Thuaj përkufizimin e ……? • Përshkruaj çfarë ndodhi më pas….? •
Kush foli për….? • E vërtetë apo e gabuar…..?
11. TË KUPTUARIT • Interpreton • Jep shembuj • Përmbledh
• Nxjerr përfundim • Perifrazon • Klasifikon • Krahason • Shpjegon Mund të
shpjegosh ide ose koncepte?ide ose koncepte? • Nxënësi kupton domethënien,
interpreton informacion ,përkthen atë çfarë ka mësuar.
12. TË KUPTUARIT VEPRIMET • Përshkruan • Raporton • Njeh
• Rishikon • Vëzhgon • Skicon • Llogarit • Interpreton • Gjen idenë • Përcakton
• Përsërit • Identifikon • Diskuton • Ritrgon • Vëzhgon • Mban shënime •
Përkthen • Jep shembuj • Perifrazon • Riorganizon • Shoqëron Produktet e punës:
• Recitimi • Përmbledhja • Koleksionimi • Shpjegimi • Dramatizimi • Shembujt •
Quizet • Listat • Tabelat • Skicat
13. Rolet në klasë për të kuptuarin Rolet e mësuesit •
demonstron • dëgjon • pyet • krahason • ballafaqon • shqyrton Rolet e nxënësit
• shpjegon • përshkruan • përvijon • paraqet • përkthehet • demonstron •
interpreton • merr pjesë aktivisht
14. TË KUPTUARIT: Aktivitete dhe produkte • Shkruaj me
fjalët e tua ... • Prit nga, ose merr një fotografi për të ilustruar një
ngjarje të veçantë në histori. • Raporto në klasë për ... • Ilustro idenë
kryesore të pjesës. • Bëni një vizatim mefigura për të treguar sekuencën e
ngjarjeve në histori. • Shkruani dhe luani një dramë të bazuar në një histori.
• Shkruani një përmbledhje të shkurtër për t’ja shpjeguar këtë histori dikujt
tjetër. • Shpjegoni pse personazhi e zgjidhi problemin në atë mënyrë. •
Shkruani një raport përmbledhës të ngjarjes. • Përgatisni një grafik
shkak-pasojë për të ilustruar rrjedhën e ngjarjeve. • Bëni një libër për t'u
ngjyrosur. • Parafrazo këtë kapitull në libër. • Retrego me fjalët tuaja. •
Gjeni pikat kryesore të pjesës.
15. Pyetje për veprimtarinë e të kuptuarit • A mund të
shpjegosh pse….? • A mund t’a shkruash me fjalët e tua…? • Si mund t’a
shprehësh….? • Mund të shkruash një përmbledhje të shkurtër të .? • Çfarë
mendon se mund të ndodhë më pas…? • Kush mendon se…? • Cila është ideja
kryesore…? • A mund t’a qartësosh…? • A mund të japësh shembuj? • A veprojnë të
gjithë ashtu siç vepron……?
16. TË ZBATUARIT Nxënësi bën përdorimin e informacionit
në një kontekst të ndryshëm nga ai në të cilin është mësuar. • Zbaton • Kryen •
Përdor • Ekzekuton A mund t’a përdorësh informacionin në një situatë tjetër të
ngjashme?
17. TË ZBATUARIT VEPRIMET • përkthen • manipulon •
ekspozon • Ilustron • llogarit • interpreton • bën • praktikon • aplikon •
operon • interviston • pikturon • ndryshon • rendit • tregon • zgjidh • mbledh
• demonstron • dramatizon • ndërton • përdor • përshtat • barazon • vizaton
Produktet e punës: fotografi ilustrime simulime skulpturë demonstrim Prezantim
intervistë performancë ditar gazetë
18. Rolet në klasë për të zbatuarin Rolet e mësuesit •
shfaq • lehtëson • pyet • vëzhgon • vlerëson • organizon Rolet e nxënësit •
Zgjidh probleme • Demostron përdorimin enjohurive • përpilon • kompleton •
llogarit • ilustron • ndërton • merr pjesë aktivisht
19. TË ZBATUARIT: Aktivitete dhe produkte • Ndërton një
model për të demonstruar se si duket apo punon • Luan një dramë së bashkume
shokët e klasës • Shkruan një hyrje ditari. • Bën një libër me figurina në
lidhje me fushën e studimit. • Përgatit ftesat për një festë apo një ditëlindje
• Krijon një pazëll apo një lojë në lidhje me temën. • Shkruan një shpjegim në
lidhje me një temë për të tjerët. • Bën një hartë topografike. • Vesh një
kukull me një kostum kombëtar. • Bëni një model balte ... • Pikturon një afresk
duke përdorur të njëjtat materiale. • Vazhdo historinë ... • Bën një dioramë
për të ilustruar një ngjarje • Bën një ekspozitë fotografike me një temë të •
caktuar.
20. Pyetje për veprimtarinë e të zbatuarit • A mund të
jepni ju një shembull tjetër ku mund të zbatohet……? • A mund t’i gruponi sipas
karakteristikës së…..? • Cilët janë faktorët që do të ndryshonit nëse….? •
Çfarë pyetjesh mund të bëni rreth……? • Nga informacioni i marrë, a mund të bëje
një listë udhëzimesh për ….?
21. TË ANALIZUARIT Krahasimi Organizimi Copëzimi
Atribuimi Përkufizimi Gjetja Strukturimi Integrimi Mund ta copëtoni
informacionin në pjesë për të eksploruar kuptimet dhe marrëdhëniet e tyre? •
Nxënësi COPËTON informacion e mësuar në pjesë të vogla për t’a kuptuar atë.
22. TË ANALIZUARIT VEPRIMET • dallon • pyet • çmon •
eksperiment • inspekton • ekzaminon • heton • përshtat • hulumton • llogarit •
kritikon • Shoshit • ballafaqon • studjon • zbulon • grupon • sistemon • rendit
• provon • debaton • analizon • diagramë • lidh • ndan • kategorizon • dallon
Produktet e punës: grafik tabelë listë e plotë hartë skicë studim listë të
dhënash variabla abstrakt raport
23. Rolet në klasë për të analizuarin Rolet e mësuesit •
eksploron • drejton • vëren • vlerëson • vepron si një burim • pyet • organizon
• copëton Rolet e nxënësit • diskuton • zbulon • argumenton • debaton • mendon
thellë • teston • shqyrton • pyet • llogarit • hulumton • pjesëmarrës aktiv
24. TË ANALIZUARIT: Aktivitete dhe produkte • Përdorni
një Diagrami Veni për të treguar se si dy tema janë të njëjta dhe të ndryshme •
Hartoni një pyetësor për të mbledhur informacion. • Anketoni shokët e klasës
për të gjetur se çfarë mendojnë ata për një temë të veçantë. Analizoni
rezultatet. • Bëni një tabelë shkak-pasojë për të treguar fazat kritike. •
Klasifiko veprimet e personazheve në libër. • Krijo një sociogram nga tregimi.
• Ndërto një grafik për të ilustruar informacionin e përzgjedhur. • Bëni një
pemë familjare që tregon marrëdhëniet midis pjestarëve. • Ideo dhe vendos rolin
që do luash në një temë që po studjon. • Shkruani një biografi të një personi
që keni studiuar. • Përgatit një raport në lidhje me fushën e studimit. • Kryej
një hetim për të mbledhur informacion që të mbështetësh një pikëpamje. •
Shqyrto një vepër arti në aspektin e ngjyrës, formës dhe cilësisë. • Vizatoni
një grafik. • Plotësoni një Matricë të Vendimarrjes e dila do t’ju ndihmojë të
kryeni një zgjedhje
25. Pyetje për veprimtarinë e të analizuarit • Cilat
ngjarje nuk mund të kenë ndodhur? • Nëse. .. ka ndodhur, çfarë mund të ketë
qenë që i dha fund? • Në çfarë cilësish......... ngjan me ...? • Çfarë
rezultatesh të tjera, të mundshme shihni ? • Pse ndodhën ndryshimet e ...? • A
mund të shpjegosh se çfarë duhet të ketë ndodhur kur ...? • Cilat janë disa nga
problemet e ...? • A mund t’a bësh dallimin midis... dhe .....? • Cilat anë
disa nga motivet që fshihen prapa ..? • Cila ishte pika e kthesës? • Cili ishte
problemi me ...?
26. TË VLERËSUARIT Nxënësi merr vendime pas një proçesi
të thellë reflektimi, kritike dhe vlerësimi. • Kontroll • Hypoteza • Kritikë •
Eksperimente • Gjykim • Testim • Zbulim • Monitorim A mund t’a justifikosh
vendimin apo sjelljen tënde?
27. TË VLERËSUARIT VEPRIMET • Gjykon • çmon • provon •
parashikon • vlerëson • rishikon • dëshmon • përcakton • priorizon • tregon pse
• krahason • mbron • zgjedh • mat • përfundoj • nxjerr një përfundim • debaton
• arsyeton • rekomandon • veçon • heton • argumenton • vendos • kritikon •
radhit • refuzon Produktet e punës: debat panel raport vlerësim hetim vendim
përfundim fjalim bindës
28. Rolet në klasë për të vlerësuarin Rolet e mësuesit •
Qartëson • Pranon • Drejton Rolet e nxënësit • gjykon mosmarrëveshjet •
krahason • kritikon • pyet • argumenton • vlerëson • vendos • zgjedh •
justifikon • pjesëmarrës aktiv
29. TË VLERËSUARIT: Aktivitete dhe produkte • I shkruani
një letër redaktorit. • Të përgatisë dhe të zhvillojë një debat • Përgatisni
një listë të kritereve për të gjykuar ... • Shkruani një fjalim bindës duke
argumentuar qëndrimin pro / kundër ... • Bëni një broshurë me pesë rregulla që
ju duken si të rëndësishme. Bind të tjerët! • Formo një panel për të diskutuar
pikëpamjet në lidhje me .... • Shkruani një letër. .. duke këshilluar
ndryshimet e nevojshme që duhen bërë. • Shkruani një raport gjysmë-vjetor në
lidhje me..... • Përgatit një rast për të paraqitur pikëpamjen tuaj në lidhje
me ... • Plotësoni një PMI për ... • Vlerësoni veprimet e personazhit në një
histori.
30. Pyetje për veprimtarinë e të vlerësuarit • A ka një
zgjidhje më të mirë për ...? • Gjykojë vlerën e ... Çfarë mendoni për ...? •
Mund të mbroni pozicionin tuaj në lidhje me ...? • A mendoni se ... është një
gjë e mirë apo e keqe? • Si do t’ a kishe trajtuar ti ...? • Çfarë ndryshimesh
i sugjeron ti.....? • A besoni ju tek ...? Si do të ndiheni, nëse. ? .. • Sa
efektive janë..... ? • Cilat do të ishin pasojat......? • Çfarë ndikimi do të
kishte .... në jetët tona? • Cilat janë të mirat dhe të këqijat e ....? • Pse
është me vlerë ....? • Cilat janë alternativat e....? •
Kush do të fitojë dhe të kush do të humbasë?
31.
TË KRIJUARIT Nxënësi krijon ide të reja dhe informacion duke përdorur atë që ka
mësuar më parë. • Projektim • Ndërtim • Planifikim • Prodhim • Trillim •
Shpikje • Modelim A mund të shpikni ju produkte, ide apo rrugë të reja ?
32.
TË KRIJUARIT VEPRIMET • kompozon • grumbullon • organizon • shpik • përpilon •
parashikon • sajon • propozon • ndërton • planifikon • përgatit • zhvillon •
krijon • imagjinon • prodhon • formuloj • përmirësoj Produktet e punës: Film
Histori Projekt Plan Lojë e re Gazetë Produkt mediatik Lajmërim Pikturë
33.
Rolet në klasë për të krijuarin Rolet e mësuesit • Lehtësues • Zgjerues •
Reflektues • Analizues • Vlerësues Rolet e nxënësit • Dizenjues • formulues •
planifikues • merr rreziqet • modifikues • krijues • propozues • pjesëmarrës
aktiv
34.
TË VLERËSUARIT: Aktivitete dhe produkte • Përdor strategjinë ZAMAKKE (SCAMPER)
për të të shpikur një tip të ri të këpucëve sportive • Shpik një makinë për të
bërë një detyrë të veçantë. • Dizenjo një robot për të bërë detyrat e shtëpisë
tuaj. • Krijo një produkt të ri. Jepi një emër dhe të planifiko një fushatë
marketingu. • Shkruani për ndjenjat tuaja në lidhje me ... • Shkruani një dramë
, shfaqje TV , teatër kukullash, lojë me role, këngë apo pantomimë rreth .. •
Harto i një sistemi të ri monetar • Zhvillo një menu për një restorant të ri
duke përdorur një shumëllojshmëri ushqimesh të shëndetshme. • Dizenjo një
kopertinë: libri, CD-je ose reviste për ... • Shit një ide. • Shpik një mënyrë
për të ... • Krijo një gjuhë të re dhe përdore atë në një shembull. • Shkruani
një këngë për të reklamuar një produkt të ri.
35.
Pyetje për veprimtarinë e të krijuarit • A mund të vizatosh një….duke….? • A
sheh një zgjidhje të mundëshme tek…..? • Nëse do të kishe qasje në të gjitha
burimet, si do t’i përdorje ato ...? • Pse nuk e krijon vetë rrugën tëndë për
të......? • Çfarë do të ndodhte nëse ...? • Sa mënyra mund të gjeni për të ...?
• Mund të gjeni përdorime të reja dhe të pazakonshme të ...? • A mund të
zhvilloni një ide e cila do të bënte të mundur...?
36.
me Taksonominë e ! ë krijuarit
