Shendeti eshte nje nga shqetesimet kryesore
te njerezve.
Sipar OBSH(Organizata Boterore e Shendetit)
me shendet do te kuptojme: “Nje gjendje e mireqenies fizike ,mendore dhe
shoqerore, ne te cilen individi mund te perballoj semundjen,dhimbjen apo
paaftesine.”
Me shendet fizik kuptojme mirefunksionimin e
organizmit tone.Nese organet e organizmit tone
funksionojn si duhet,ateher kemi shendet te mire fizik,por ne rast se
vetem nje nga organet tona ka problem atehere shendeti yne eshte ne rrezik.Per
te pasur nje shendet te mire fizik ne duhet te hame sic duhet,te bejme ushtrime
fizike,te fleme,te pushojme etj.
Me shendet mendor kuptojme mireqenien tone
mendore dhe emocionale.
Rol te rendesishem ne shendetin e njeriut
luan mireqenia sociale.Sa me e mire te jete jete ajo aq me te mira behen marrdheniet ne familje e shoqeri.
Shenja te nje shendeti te mire permendim:
FIZIKE
Te kesh energji te mjaftueshme.
Te vndjehesh dhe dukesh mire.
Te ndiheh mire per veten.
Te shorehesh emocionet ne menyr te pjekur.
Te jesh i afte te menaxhosh stresin
SOCIAL
Te komunikosh mire me te tjeret.
Te japesh dhe te marresh ndihme kure eshte e
nevojshme.
Cfare rrezikon shendetin tone?
Rreziqete e shendetit jane te shumta dhe te
ndryshme.Ato mund te jene fizike si: viruset,mikrobet etj.
Mendore si:stresi,deporesioni etj.
Shendeti i njeriut gjithashtu, mund te
rrezikohet dhe nga njeriu,pra nga sjelljet e tij.
Per nje shendet te mire fizik njerezit
zgjedhin dieta te ndryshme.Per ate cka ne duhet te ham dietologet rekomandojn
kete pyramid ushqimore:
Një
dietë e shëndetshmena ndihmon qëtë mbajmëosetë përmirësojmëshëndetin tonë dhe
çka është më e rëndësishme ndihmon në luftën ndaj problemeve shëndetësore të
tillasi:sëmundjet kardiovaskulare, obeziteti, diabeti, hipertensionidhe
kanceri.Një dietë e shëndetshmepërfshin kryesisht konsumin efrutave, perimeve
dhe drithërave, por edhe mishin dhe prodhimet e detit në sasi të moderuar për
të kënaqurkërkesat përenergji, por edhe për të furnizuar organizmin me
lëndët ushqyese thelbësore siç janë proteinat,karbohidratet, vitaminat dhe
fibrat bimore.
http://eseshkolle.blogspot.com/
Studimet e fundit kane konfirmuar se ADN-ja
percakton dieten e duhur. Ajo qe duhet te beni eshte te kerkoni ndihmen e nje
specialist per te kuptuar se cilat ushqime duhet te reduktoni dhe cilat duhet
te shtoni ne perputhje me AND-ne tuaj. Testi i pare genetik quhet ‘Pannello SNP
Genalta Premium’ dhe realizohet me ante te nje analize te peshtymes. Ai
evidenton karakteristikat e individit dhe zonat me te riskuara. Gjithesesi me
poshte mund te lexoni disa sygjerime te dobishme.
1. Te jetosh nen stres - Per shkak
te stresit te vazhdueshem dhe te zgjatur hormonet e cliruara ne organizem
krijone cekuilibrim te regjimit ushqimor dhe atij te gjumit duke demtuar
seriozisht mireqenien e individit. Per kete arsye ne tryeze sygjerohet te
shtohet sasia e dritherve dhe perimeve me gjethe jeshile qe ndihmojne sidomos
gjendrat e veshkave. Me te preferueshme jane frutat si luleshtrydhja dhe kivi,
fruta te cilat jane te pasura me acid folik dhe vitamine B qe sherbejne per te
ulur adrenalinen. Gjithashtu keshillohet te shmangen sheqernat dhe
karbohidratet e rafinuar, sepse ata sherbejne per te stimuluar gjendrat e
vashkave per te prodhuar hormonet e stresit.
2. Ataket e urise - Ne kete rast cdo gje varet nga mosmarreveshjet e krijuara midis trurit, sistemit nervor, hormoneve metabolike dhe qelizave yndyre. Ne tryeze preferohen te konsumohen produkte pa sheqer, ushqimet me perqindje te konsiderueshme te vajit te peshkut, te cilat ndihmojne ne stimulimin e metabolizmit.
3.Inflamacioni - Mjafton vetem nje kolit i lehte ose inflamacion i vogel per te ndikuar negativisht ne sistemin imunitar, duke ngadalesuar metabolizmin per te kthyer yndyrnat ne energji. Ne tryeze preferohen bajamet, karbohidratet, vaji i ullirit dhe cokollata e zeze
me 70% kakao, te gjitha anti-inflamator te fuqishem. Shmangni vezet, kikiriket dhe yndyrnat te kafsheve.
4. Melcia - Toksinat, pesticidet, stresi dhe ndotjet e te gjitha llojeve duhet te eliminohen nga melcia sepse ato pengojne funksionin e tiroideve. Sygjerohet konsumimi i lakrave, cajrave, perimeve te ziera dhe te freskta dhe duhen reduktuar ose eleminuar ushqimet e skuqura, alkooli dhe produktete me permbajtje te metaleve te renda si levreku dhe peshku grabiqar.
5. Tiroidet - Edhe nese ju nuk keni probleme shendetesore qe lidhen me tiroidet dhe stresin, serishte toksina dhe dietat e gabuara mund te ngadalesojne metabolizmin tuaj. Keshillohet qe ne tryeze te konsumohen sa me shume alga detit, salmon dhe sardele, ushqime keto te pasura me omega 3 dhe vitamine.
http://eseshkolle.blogspot.com/
Vajzë apo djalë? Varet nga dieta ushqimore e
nënës para shtatzënisë
Djalë apo vajzë? Përgjigjja mund të varet nga
dieta e nënës. Sa më tepër të hajë nëna gjatë periudhës së ngjizjes së fëmijës
mund të ndikojë në gjininë e fëmijës, kjo sipas raporteve më të reja të
shfaqura. Raporti i publikuar pas kërkimeve të realizuara nga shkencëtarë të
Oxford dhe Universiteti Exeter në Angli, duket të jetë evidenca e parë që
tregon se gjinia e fëmijës është e ndikuar nga dieta e nënës. Padyshim që
gjinia e fëmijës është e lidhur me spermën e babait, pra kromozomet X dhe Y,
pas kërkimeve më të fundit është vënë re se trupi i nënës mund të favorizojë me
sukses zhvillimin e një embrioni mashkull apo femër në varësi të përbërësve
ushqimorë që gjenden në organizmin e saj.Studim: Studimi u publikua nga revista
Proceedings e Royal Society B: Shkencat Biologjike, ku tregohej lidhja mes
energjisë së lartë trupore të përfshirë gjatë kohës së ngjizjes së embrionit
dhe gjinisë së fëmijës. Diferenca nuk është e madhe, por është e mjaftueshme
për të shpjeguar lindjen e fëmijëve të seksit mashkull më shumë se femrat në
vendet e industrializuara, përfshirë Shtetet e Bashkuara dhe Britaninë. Marrje
e përbërësve bazë ushqimorë mund të ndikojë në zhvillimin e një seksi në raport
me seksin tjetër, edhe pse kjo nuk është plotësisht e qartë. Por edhe nga
studimi i fekondimit in vitro rezultoi se niveli i lartë i glukozës në gjak te
nëna favorizon zhvillimin e një embrioni mashkull, duke ndaluar zhvillimin e
embrioneve femër.Dieta dhe gjinia e fëmijës:Kjo mund të jetë arsyeja pse
embrionet mashkull janë më pak të realizueshëm te gratë të cilat caktojnë një
kufi në marrjen e përbërësve ushqimorë, apo ndjekin një dietë të caktuar. Kjo
ndodh edhe me ato femra të cilat shmangim të ushqyerit në mëngjes gjë që dihet
se ndikon në uljen e nivelit të glukozës në gjak. Niveli i ulët i glukozës në
gjak mund të interpretohet nga organizmi si një tregues i kushteve të varfra që
rrethojnë fetusin dhe nivel i ulët i përbërësve ushqimorë për embrionin.
Zbulimet janë bazuar në një studim të 740 grave shtatzëna në Britani të cilat
nuk e dinin gjininë e fëmijës së tyre. Ato treguan për zakonet e tyre të të
ngrënit dhe preferencat ushqimore para dhe gjatë stadeve të para të
shtatzënisë, dhe studiuesit analizuan të dhënat duke u bazuar në kaloritë e
marra prej tyre në kohën e ngjizjes së embrionit. Midis grave ato që
ushqeheshin më tepër, 56 për qind lindën fëmijë mashkull, krahasuar me 45 për
qind të grave të cilat ushqeheshin më pak. Gratë të cilat konsumonin më shumë
kalori ishin ato që lindën fëmijë meshkuj, pasi kishin marrë nëpërmjet ushqimit
sasi të larta përbërësish ushqimorë dhe një gamë të gjerë lëndësh ushqyese,
përfshirë potasiumin, kalciumin dhe vitaminat C, E dhe B12. Kështu u zbulua se
ekziston një lidhje e ngushtë midis ngrënies së mëngjesit, cerealeve nga femrat
dhe lindjes së fëmijëve të seksit mashkull.Niveli i glukozës gjatë shtatzënisë:Studimet
janë të kufizuara nga fakti se ato kanë të bëjnë me organizmin e nënës i cili
është i ndryshëm nga një individ te tjetri dhe dietës ushqimore, çka nuk mund
të jetë e plotë dhe e sigurt. Por kohët e fundit shtimi i rasteve të lindjes së
fëmijëve të seksit mashkull në vendet e industrializuara këto 40 vjetët e
fundit, sepse femrat në përgjithësi konsumojnë më tepër dhe me cilësi, dhe
preferencat ushqimore paraqiten nga më të ndryshmet. Në Shtetet e Bashkuara,
për shembull, raporti i të rriturve që hanë mëngjes ka rënë nga 86 për qind në
75 për qind nga viti 1965 deri në vitin 1991. Kështu gratë të cilat hanë më pak
dhe ndjekin dieta jo të shëndetshme dhe të varfra në përbërës ushqimorë dhe
vitamina mund të jenë më pak të favorshme për të zhvilluar një embrion
mashkull. Niveli i glukozës luhatet tek femrat të cilat mbajnë dietë apo
kërkojnë të humbin peshë para shtatzënisë.Ushqimi nordik, shembulli për shëndet
të mire:Vendet nordike janë të njohura për përqindjen më të ulët të personave
me mbipeshë, ndërsa studimet e reja thonë se ushqimi nordik është më i
shëndetshëm se ushqimi mediteran. Njëra nga mënyrat më të shëndetshme të të
ushqyerit, pra dieta mediterane, shumë shpejt mund të largohet nga froni
fitues, ku qëndron 20 vitet e fundit. Dëshmi për këtë është studimi më i ri që
tregon se regjimi i të ushqyerit që e praktikojnë banorët e vendeve nordike është
shumë më i shëndetshëm se sa specialiteti i vendeve mediterane si (Italia,
Spanja, Greqia). E pasur me proteina, acidet yndyrore omega-3 dhe antioksidues,
dieta skandinave është e bazuar në mishin e peshkut, mishin e kuq pa yndyrë,
perime me rrënjë, pemët me kokrra dhe bukës së thekur. Ngjashmëria e këtyre dy
dietave është në atë se që të dyja përfshijnë konsumim të shtuar të peshkut, me
atë në vendet nordike, përdoret më shumë mishi i troftës, salmonit, harengës
dhe merlucit.