Vitet
e fundit po përballemi me një numër të lartë aksidentesh. Në vendin tonë
situata paraqitet dramatike dhe e pashpresë. Shkaqet kryesore të
aksidenteve janë: mosrespektimi I rregullave të qarkullimit rrugor,
drejtimi i automjeteve në gjendje të dehur, shpejtësia e madhe përtej kufijve
të lejuar etj.. Rritja e numrit të aksidenteve me pasojë jetën është
bërë aq shqetësuese sa në verën e disa viteve më parë, në periudhën kur
ktheheshin dhe emigrantët në atdhe, kishim pothuajse çdo ditë aksidente me
vdekje. Si shpjegohet ky numër i lartë aksidentesh? Këtu kanë të bëjnë faktorët
e njëjtë me vendet e tjera të Europës dhe faktor lokal ''alla''
shqiptar. Së pari, tek ne ndodh një fenomen që në vendet perëndimore as që mund
të mendohet. Me dëshmi drejtimi automjeti mund të pajiset kushdo me një kurs 50
ditor, a thua se është i mjaftueshëm.
Në raste kur ndonjë nuk arrin të kalojë
testin boll që të paguajë dhe menjëherë bëhet drejtues automjeti. Eliminimi i
një fenomeni të tillë do të ulte numrin e aksidenteve pasi personat që nuk kanë
aftësi drejtuese nuk do të ishin përdorues të rrugës, si rezultat rrugët
tona do të ishin më të sigurta. Një shkak tjetër i rëndësishëm që ndikon
në numrin e lartë të aksidenteve është dhe niveli i sigurisë që ofrojnë rrugët
tona. Trafiku rrugor i Shqipërisë ofron statistika lufte, në çdo
stinë të vitit, por ato shtohen dhe bien më shumë në sy gjatë stinës së verës.
Statistikat për gjysmën e gushtit dhe gjysmën e vitit janë mese tragjike; kanë
humbur jetën 15 vetë në 8 ditët e para të gushtit, por çdo vit në mbi 1500
aksidente humbin jetën 350 persona, plagosen mbi 1 mijë e 800 të tjerë; një
situatë e papranueshme dhe jashtë kontrollit, thonë specialistët.Ekspertët
pohojnë se Shqipëria duhet të ndryshojë rrënjësisht administrimin e sigurisë
rrugore. Zoti Mitat Tola, një ekspert i njohur i kësaj fushe, thotë se qeveria
e ka lejuar aksidentin të ndodhë si pjesë e natyrshme e lëvizjes
automobilistike në Shqipëri. Sipas tij, ministria e brendshme, ministria e
transporteve dhe drejtoria e rrugëve e kanë toleruar aksidentin si pjesë fatale
e trafikut, ndërsa gjendja është mjaft e vështirë.Sipas specialistëve, shoferët
sillen me rrugën në mënyrë agresive dhe kriminale, ndërsa policia e shtetit dhe
policia rrugore nuk kanë kontroll të plotë mbi rrugët; për më tepër policia
rrugore del anës rrugës për të gjobitur dhe jo për te ndihmuar shoferët që të
gjejnë drejtimin e duhur.Mos vendosja e rripit të sigurimit, moszbatimi të
tabelave dhe sinjaleve dhe përdorim celularësh janë disa nga shkeljet që
sjellin zakonisht tragjeditë nëpër rrugët e Shqipërisë, për të cilat përgjegjës
është vetë autoriteti shtetëror. Drejtuesit kryesor të qarkullimit rrugor
theksojnë me shqetësim se Shqipëria nuk ka trashëguar kulturë të trafikut të
automjeteve dhe të cilësisë së rrugëve sipas standardeve.
Si t’i parandalojmë aksidentet?
Kufizimi i shpejtësisë, rripi i sigurimit dhe celulari.
Në
disa rrugë shpejtësia e lejuar mund të duket tepër e ulët. Megjithatë, kalimi i
shpejtësisë zakonisht nuk ju kursen edhe aq kohë. Për shembull, për një
distancë 50 km, rritja e shpejtësisë nga 90 në 110 km në orë, do t’ju
kursejë rreth 6 minuta. A ia vlen të rrezikoni jetën për kaq pak kohë?Rripi
i sigurimit është bërë enkas për sigurinë. Një agjenci qeveritare në Shtetet e
Bashkuara thoshte se vetëm në atë vend, rripi i sigurimit ka shpëtuar më shumë
se 72.000 jetë nga viti 2005 deri në vitin 2009. A e zëvendëson atë jastëku i ajrit?
Jo. Ky të mbron kur përdoret bashkë me rripin e sigurimit. Nëse nuk e vini
rripin, jastëku i ajrit nuk ka shumë dobi, madje mund të kthehet në rrezik.
Prandaj, bëjeni zakon të vini rripin e sigurimit dhe kërkojuni ta vënë edhe
atyre që janë me ju në makinë. Kujdes edhe një gjë tjetër: kurrë mos e përdorni
celularin për të folur a për mesazhe ndërsa i jepni makinës.
Gjendja e rrugës dhe mirëmbajtja e makinës.
Forca
e fërkimit të gomave është më e vogël kur rrugët janë të lagura, me pluhur,
rërë ose zhavorr. Po ta ngadalësoni shpejtësinë, ka më pak të ngjarë të
rrëshqitni gjatë frenimit. Nëse udhëtoni shpesh në rrugë të mbuluara me borë
ose akull, mendoni seriozisht të blini goma dimri. Ato kanë lule më të thella
dhe forcë fërkimi më të madhe.Kryqëzimet janë një rrezik për të gjithë
shoferët. Një ekspert i kësaj fushe sugjeron: kur ndizet drita jeshile, mos
hyni vetëtimthi në kryqëzim. Nëse pritni vetëm pak, mund të shmangni karambolin
me ndonjë makinë që nuk e ka respektuar dritën e kuqe.Për shmangien e
aksidenteve është thelbësore të mbahet makina në gjendje të mirë. Imagjinoni
ç’mund të ndodhë nëse frenat nuk mbajnë kur jeni në timon. Që t’u paraprijnë
problemeve mekanike, disa shoferë e çojnë rregullisht makinën te një mekanik i
aftë për t’i bërë shërbime, kurse të tjerë ia bëjnë vetë. Sido që të jetë,
sigurohuni që makinës t’i bëhen kontrollet dhe riparimet e nevojshme.
Të pish dhe të ngasësh
Edhe
shoferët që zakonisht janë të përgjegjshëm dhe të kujdesshëm, mund të
rrezikojnë shumë nëse i japin makinës pasi kanë pirë alkool. Gjatë vitit 2008,
mbi 37.000 njerëz në Shtetet e Bashkuara humbën jetën si pasojë e aksidenteve
rrugore. Rreth një e treta e tyre vdiqën në karambole të shkaktuara nga shoferë
që kishin pirë. Edhe fare pak alkool mund t’ia dëmtojë reflekset shoferit. Disa
e ndajnë mendjen as të mos e vënë në buzë, nëse do t’i japin makinës.Zbatimi i
rregullave të trafikut, vënia e rripit të sigurimit, mbajtja e makinës në
gjendje të mirë dhe mospërdorimi i alkoolit kur i jepni makinës, mund t’ju
mbrojnë jetën juve dhe të tjerëve. Këto sugjerime do t’ju ndihmojnë t’i
shmangni aksidentet vetëm nëse i zbatoni.
Ese: Sinjalistika
Rrugore.
Siguria
rrugore eshte nje teme shume e rendesishme e cila duhet trajtuar me
perpikmeri.Siguria rrugore ne ditet e sotme nuk ka nje nivel te larte
sigurie dhe kjo identifikohet mese miri nga aksidentet e shumta
qe fatkeqsisht po shtohen dita dites dhe me shume.Shkaku eshte I veshtire
per tu percaktuar por mund te themi me siguri te plote se nje pjese e
madhe e njerezve nuk njohin sinjalistiken rrugore apo rregullat e
qarkullimit rrugor. Nuk dine t’i zbatojne, nuk dine kur t’i zbatojne apo
dhe nuk duan t’i zbatojne.Por kaq e veshtire eshte te kuptosh se
pakujdesia, mos informimi dhe kokefortesia sjellin pasoja fatale per jeten?Nje
shkak tjeter eshte gjithashtu mungesa e orientimit rrugor. Edhe ky eshte nje
shkak i forte per ndodhjen e aksidenteve te ndryshme rrugore.Ne , njerezit
duhet te jemi te paret qe duhet te ndergjegjesohemi per kete fakt , duhet
te mbrojme jetet tona, jeten e qytetareve te tjere.Informacionet dhe udhezimet
per sinjalistiken rrugore jane te shumta duke filluar nga mete
hollesishmet e deri te me te rendesishmet me te cilat ne takohemi cdo
dite. Rruget e marrjes se informaicionit jane te shumta e te
ndryshme.Personat qe ngasin makinat pervecese duhet te jene te informuar
per sinjalistiken e makinave duhet te dine mjaft mire edhe ate
te kembesorve. Duhet ta respektojne ate dhe te mos shkelin ne korsine tyre,keshtu anashakalojne dhe
shume aksidente.Ndoshta thjesht nje pakujdesi e vogel sjell pasoja fatale
per ate qe nget makinen po edhe per kembesorin ose per ata qe ngasin
bicikleta.Makinat duhet te ecin gjithmone me shpejtesine e lejuar dhe mos
ta tejkalojne ate sepse do te ishte mjaft e veshtire ta kontrolloje
makinen ne ato caste. Gjithashtu duhet me patjeter qe asnjeri te mos e
ngase makinen nen efektin e alkolit pra ate dehur.Statistikat kane treguar
qe perqindja me madhe e aksidenteve kane ndodhur si pasoje e alkolit.Me e
mira e te mirave do te ishte qe asnjeri te mos ngiste makinen apo mjete te
tjera pa u njohur me pare me sinjalsitiken rrugore dhe te githe rregullat
e saj. Gjithcka fillon nga ne dhe nga deshira dhe vullneti jone per te
permiresuar gjithcka.
