BIOLOGJI
Tema: Te dobesohemi duke ngrene
Trupi ynë ka nevojë natyrale që të furnizohet me ushqim
për të qëndruar në këmbë dhe për të funksionuar në mënyrën e duhur.
Kjo është një e vërtetë me themele të shëndosha e që nuk
ka nevojë të përsëritet. Por gjithashtu e dimë se jo gjithçka që hamë është
e
dobishme për t’u ushqyer. Ka disa ushqime që janë më të mira se disa të tjera,
më të shëndetshme dhe më substanciale. Për shembull, qysh kur kemi qenë të
vegjël na është mësuar se ngrënia e shumtë e ëmbëlsirave na bën keq apo pirja e
lëngjeve me gaz na fryn barkun dhe konsumimi i madh i sallamit është një e keqe
për zemrën.
Megjithatë, pavarësisht kësaj, në vend që të
privilegjojmë ato ushqime që e dimë shumë mirë se janë ideale për mirëqenien
tonë dhe për mbajtjen e linjave, biem gjithmonë pre e zakoneve të vjetra dhe më
pas pyesim veten përpara pasqyrës: “Përse nuk arrij të dobësohem”? Kështu që
harrojini vaktet e lehta përpara apo midis vakteve, kikirikët e kripur, pijet
shumë të ëmbla, picat, akulloret etj.
Por le t’i kthehemi temës kryesore: Si mund të dobësohemi
duke ngrënë?
Ja një listë prej 5 ushqimesh, të thjeshta, të mira, të
ushqyeshme, të cilat nëse do t’i konsumoni rregullisht dhe brenda një diete të
ekuilibruar, do t’ju ndihmojnë për të djegur yndyrat. Le t’i shohim:
1) Mollët
“Një mollë në ditë mban larg mjekun”, thotë një fjalë e
urtë italiane. Është shumë e vërtetë. Këto fruta të thjeshta dhe të shijshme
pastrojnë zorrët dhe ndihmojnë në luftimin e fryrjes së barkut dhe të mbajtjes
së ujit. Përmbajtja e tyre e lartë me fibra është e dobishme për njerëzit që
vuajnë nga kapsllëku, sepse këto fibra kufizojnë absorbimin e yndyrave në zorrë
dhe shuajnë inflamacionin. Nga një studim që u paraqit në revistën “Appetite”,
është treguar se gratë të cilat ishin në dietë dhe që konsumonin tri mollë në
ditë, dobësoheshin më parë dhe më mirë se sa të tjerat që nuk hanin fare mollë.
Ndaj në vend të mishit të pjekur hani sa më shumë mollë…
2) Domatet
Domatet janë gjithmonë të pranishme në dietën tonë. Të
pasura me antioksidante, duke përfshirë tashmë edhe të mirënjohurin lycopene,
këto perime të kuqe dhe me lëng veror janë gjithashtu një ilaç i mirë edhe për
bukurinë tonë. Ato i japin ndriçim fytyrës. Ndërkaq domatet të ngopin,
pavarësisht se kanë shumë pak kalori dhe gjithashtu ndihmojë për të djegur
yndyrat, për shkak të përmbajtjes së lartë të fibrave. Domatet janë ideale për
dietë, si në sallatë, si të përgatitura për salcë.
3) Bajamet
Bajamet, në cilësinë e frutave të thata me kalori (për
nga përkufizimi), shpesh shihen me dyshim nga ata që janë në dietë. Por ky
është një paragjykim i pabazuar! Yndyrat e këtyre frutave të shkëlqyera i
përkasin familjes së madhe të acideve yndyrore Omega 3 e 6, dhe për këtë arsye
bajamet janë të dobishme për të pastruar arteriet tona dhe për të luftuar
kolesterolin e lartë. Hani një grusht çdo ditë për t’u ndier plot energji, por
edhe të lehtë.
4) Salmoni
Salmoni është një peshk i mrekullueshëm, jo vetëm për
shijen e tij mjaft të mirë! Ai është i pasur me yndyra “të mira”, me Omega 3.
Salmoni është një vakt i shkëlqyer për ata që janë duke ndjekur një dietë
kundër kalorive të tepërta. Pra salmoni është i shkëlqyer për të arritur dhe për
të mbajtur një peshë të shëndetshme. Konsumojeni të paktën dy herë në javë.
5) Vezët
E përfundojmë me vezët! Burimi i pasur me proteina, vezët
na japin një rezervë të jashtëzakonshme energjie, ndërsa yndyra që gjendet në
to (në të verdhën e vezëve), është mjaft e dobishme për trupin tonë. Me
përjashtim të rasteve kur individëve u ndalohet, vezët e gatuara në mënyrë të
thjeshtë duhet të konsumohen të paktën dy herë në javë gjatë dietave për humbje
të kalorive
Një dietë e shëndetshmena ndihmon qëtë mbajmëosetë
përmirësojmëshëndetin tonë dhe çka është më e rëndësishme ndihmon në luftën
ndaj problemeve shëndetësore të tillasi:sëmundjet kardiovaskulare, obeziteti,
diabeti, hipertensionidhe kanceri.Një dietë e shëndetshmepërfshin kryesisht
konsumin efrutave, perimeve dhe drithërave, por edhe mishin dhe prodhimet e
detit në sasi të moderuar për të kënaqurkërkesat përenergji, por edhe për të
furnizuar organizmin me lëndët ushqyese
thelbësore siç janë proteinat,karbohidratet, vitaminat dhe fibrat bimor.
Shpesh mendojme se per te ndjekur nje diete te
shendetshme mjafton qe te eliminojme ushqimet e renda dhe kalorike.
Sigurisht qe duhet reduktuar konsumimi i shume elementeve
te demshem per organizmin, por fillimisht duhet te perqendrohemi tek futja ne
dieten e perditshme te disa ushqimeve te domosdoshme.
Jane disa ushqime qe permiresojne dieten tone dhe qe e
bejne trupin me te shendetshem.
Arrat
Arrat kane shume kalori dhe duhen konsumuar me sasi te
moderuar, por pikerisht yndyra qe permbajne eshte jashtezakonisht e mire per
organizmin. Duke konsumuar kete lloj yndyre qe gjendet tek arrat, organizmi
redukton kolesterolin e keq dhe ul rrezikun per iktus dhe semundjet kardiake.
Arrat jane nje burim i madh me proteina, fibra dhe antioksidante, vitamina dhe
minerale.
Peshku i pasur me
yndyre
Nese konsumohet me mase, peshku i llojit salmon, sardele
dhe trofte eshte thelbesor per shendetin. Jo vetem qe eshte i pasur me vitamina
dhe minerale, por permban edhe Omega 3, nje element i domosdoshem per
organizmin e njeriut. Keta lloj peshqish qe ju permendem me lart kane efekte
shume pozitive, pasi ulin rrezikun e semundjeve kardiake, te demeve cerebrale,
iktusit dhe kancerit te prostates. Nderkohe rezultatet e nje kerkimi te
publikuar ne “British Journal of Ophthalmology”, tregojne se Omega 3 eshte nje
element shume i mire per shendetin e syve.
Panxhari
Panxhari eshte nje superushqim per shkak te efekteve te
jashtezakonshme qe ka per shendetin. Studime te shumta tregojne se nese
konsumohet lengu i panxharit, mund te permiresohet shendeti i zemres, funksioni
i melcise dhe reduktohet rreziku i kancerit. Panxhari eshte nje burim me
vitamine C, e domosdoshme per rritjen dhe riparimin e indeve. Te panxhari
gjendet edhe acidi folik qe parandalon anemine dhe rrezikun e defekteve te femijet
qe ende ndodhen ne barkun e nenes.
Qepa
Ushqime si qepa, hudhra, bishtat e qepeve te njoma mund
te bejne mrekulli per organizimin tone. Studime te shumta tregojne se si qepa
eshte ne gjendje qe te ule nivelin e kolesterolit te demshem. Qepa mund te ule nivelin
e presionit te gjakut tek personat qe e kane problem. Po ashtu eshte nje
luftues i mire kunder baktereve dhe lufton viruset e ndryshme qe jane ne
qarkullim, sidomos ne stinen e ftohte te dimrit, ku rezistenca e trupit bie
ndjeshem per shkak te temperaturave teper te uleta.
Perime me gjethe
jeshile
Perime te tilla si spinaqi jane te pasura me hekur,
potasium, kalcium dhe vitamine C. Menyra e rritjes se spinaqit, e ben kete
produkt te pasur me elemente te domosdoshem per shendetin e njeriut.Manaferra,
boronica…jane te pasura me antioksidante me kapacitet qe te permiresojne
shikimin, te parandalojne infeksionet ne kanalin urinar dhe ne luftimin e
kancerit te shtylles kurrizore.
Fasulet
Nga studimet e fundit thuhet se personat qe kerkojne
uljen e peshes mund te besojne te fasulet dhe te vlerat e tyre ushqyese.
Fasulet, pervecse ndihmojne nje person qe te dobesohet, furnizojne trupin me
energji dhe kane proteina dhe substanca te tjera ushqyese si hekuri, magnezi
dhe vitamina te tjera te grupit B.
Domatet
Ndonjehere vlerat e domates lihen ne hije. Por ne fakt
efektet e jashtezakonshme te saj jane te padiskutueshme. Domatet forcojne
sistemin imunitar, permiresojne shendetin e zemres, ndihmojne ne permiresimin
dhe hollimin e gjakut dhe te disa semundjeve te tjera, perfshi edhe zemren.
DIETA E SHENDETSHME DHE EFIKASE
Ngrënia e një luge mjaltë çdo natë para se të flihet bën
që të humbet peshë. Nuk është një dietë çudibërëse, por një mënyrë shkencërisht
e provuar për tu dobësuar”-shkruajnë mediat. Dieta me mjaltë është ideuar nga
dietologu Mike Mc Innes, i cili pretendon se nëpërmjet ngrënies së një luge
mjaltë në darkë, digjen më lehtë yndyrat gjatë gjumit. Asnjë veprim ekstrem dhe
as ushqime dietike të kushtueshme, por falë kësaj “diete” mund të humben deri në
3 kilogramë në javë. Mike McInnes, zbuloi se kombinimi i mjaltit me sheqerin
natyral është ideal për të humbur peshë. Mund të hahen ëmbëlsira, biskota etj,
e rëndësishme është që të jenë të përgatitura me mjaltë. Mjalti redukton
gjithashtu stresin, duke na mundësuar që të flemë më mirë si dhe ndihmon tupin
për të përshpejtuar djegien e yndyrave. Theksohet se mjalti është element kyç
për të eliminuar dëshirën për sheqer, duke u cilësuar si një mik i mirë kundër
obezitetit. Ndaj këshillohet që të niset dita me një ose dy lugë mjaltë në një
filxhan me ujë të ngrohtë, në vend të sheqerit në çaj apo në kafe. Nëse doni të
hani diçka, gjithashtu mund të lyeni një fetë bukë me mjaltë.