Shoqëria njerëzore është shoqëruar gjithmonë nga sfida që I ka bërë
mjedisi rrethues nëpërmjet elementeve të përsosur të saj. Ndërtimi I kafshëve,
mënyra e jetesës e veçanërisht lëvizja e tyre në tokë, ujë dhe ajër është shumë
mbreslënëse dhe një model për tu imituar nga të gjithë shpikësit e mjeteve të
ndryshme lëvizëse fluturuese.
GJithmonë shpikësit janë munduar
të kuptojnë mekanizmin e fluturimit të zogjve, lëvizjen e shpejtë dhe të zhdërvjelltë
të krijesave të ndryshme në uje. Kush më herët e kush më vonë e kuptuan se në lëvizjen
dhe fluturimin e këtyre krijesave vendimtare është stuktura e ndërtimit të
tyre. Shkencëtarët dhe shpikësit e kuptuan sekretin.
Krahu
I zogut është ndërtuar për këtë qëllim, sipërfaqja e pjesës lart të krahut të
zogut ka një shtrirje më të madhe se sipërfaqja poshtë. Rryma e ajrit që godet
krahun ndahet në dy pjesë: një pjesë lëviz sipër krahut, pra përshkron një rrugë
më të madhe se rryma tjetër që do të lëvizë poshtë. Si rrjedhojë për të arritur të dyja rrymat njëkohësisht, në
fund të të dyja rrugëve, rryma lart duhet të lëvize me shpejtësi më të madhe se
ajo poshtë. Trysnia e ajrit në pjesën e poshtme është më e madhe se në pjesën e
sipërme, si pasojë rezultantja e forcave të trysnisë që veprojnë mbi të gjithë
krahun është një forcë e drejtuar për nga lart.
Sigurisht, krahët e avionit tashmë
janë bërë në imitim të krahëve të zogjve. Megjithatë, kohët e fundit, inxhinierët
e kanë kopjuar edhe më mirë projektin e krahëve të zogjve. *- Studiuesit në
universitetin e Floridës, thotë revista ‘New Scientist’, se kanë ndërtuar një prototip
avioni me telekomandë, I cili ka aftësinë e pulëbardhës për të qëndruar pezull,
për t’u zhytur e për t’u ngjitur me shpejtësi. *
Duke parë zhdërvjelltësine e një balene në
ujë për shkak të ndërtimit aerodinamik, specialist I biomekanikës, Xhon Longu,
mendon se ‘së shpejti ka shumë të ngjarë që cdo avion që do të na shohin sytë,
të ketë gunga si ato të pendëve të balenës’. Shpendët fluturues janë shembull
aerodinamik edhe në grup, mjafton të ndjekësh rrugëtimin e tyre gjatë shtegëtimeve
nga një vend në një vend tjetër.
Gara “Formula 1”, është një
sport shumë interesant dhe në fitimin e garës rolin kryesor e luan projektimi
aerodinamik I makinave nga ana e inxhinjerëve. Siç e dimë, inxhinierët punojnë
pa pushim në përmirësimin e strukturës së makinave për të ulur sa më shumë
konstanten aerodinamike (C) pra rezistencën e ajrit.
Tani dihet sekreti I fluturimit dhe notimit
të krijesave të ndryshme. Detyra e shkencëtarëve dhe shpikësve është tu përafrohen
sa më shumë këtyre modeleve perfekte që janë një shembull I paarritshëm, Siç ka
thënë dhe Froidi: “Përpjekja sjell evolim”, dhe ne jemi drejt rrugës së
evolimit.
NA NDIQNI - SHPERNAJE NE PROFIL
