Romeo dhe Zhulieta – Shekspiri, Analiza e Vepres!
kjo veper i perket Periudhes se rinise te Shekspirit. Ajo eshte nje nga tragjedite me popullore te Shekspirit.
Temën e dashurisë
Shekspiri e ka trajtuar në shumë vepra të tij, që nga sonetet, poemat dhe tragjeditë,
por në asnjërën prej tyre kjo temë nuk është trajtuar si diçka në vetvete dhe e
papërzier me probleme të tjera, siç është bërë kjo në “Romeo dhe Zhulietën”.
Për herë të parë në një tekst dramatik paraqiten personazhe plotësisht të
individualizuara dhe të gjalla, në zhvillim shpirtëror fizik. Kjo është një
dramë me një përmbajtje të theksuar lirike.
Skenat kur dialogojnë
dy të dashuruaritjanë shprehje të fuqishme dashurie, me pasazhe të
mrekullueshme lirike, të cilat e bëjnë Romeon e Zhulietën të thuhet se është
himni më i madh kushtuar dashurisë rinore. Vdekjen e tyre në fund të tragjedisë
është një kambanë e zishme kundër botës së mykur mesjetare dhe alarm për
mbrojtjen e dashurisë, si forcë jetëdhënëse.
Subjekti
i tragjedise “Romeo dhe Zhulieta”:
Ngjarja ndodh ne
Verona dhe ka si sfond hasmerine mes dy familjeve te medha te qytetit,
Montageve dhe Kapuleteve. Ne nje ballo me maska, organizuar nga Kapuletet,
Romeoja do te bjere ne dashuri me shikim te pare me vajzen e Kapuleteve,
Zhulieten; edhe ajo do tia kthje dashurine po me ate pasion te flakte. Shenjat paralajmeruese per ate qe do te
ndodhe me vone dalin qe ne hyrje te tragjedise. Qe nga dita kur te dy te rinjte
kurorezohen ne fshehtesi e deri ne fund, i ndjek fati i mbrapshte, qe nis me
vdekjen e Tibaltit, vazhdon me fejesen e padeshiruar te Zhulietes, Romeoja nuk
arrin te marre vesh lajmin se Zhulieta ka pire ilacin e gjumit dhe arrin prane
varrit te saj pak kohe perpara se te arrije frati, qe ti tregonte te verteten.
Nderkaq, kur Zhulietes i del ilaci qe ka pire, sheh prane trupit te saj Romeon
e vdekur. Per te ejta ska me kuptim dhe pi helmin qe ka mbetur nga Romeoja.
Varrimi i tyre nga Kapuletet dhe Montaget shenon dhe fundin e tragjedise.
Struktura
e tragjedise “Romeo dhe Zhulieta”:
Tragjedia eshte e ndertuar ne 5 akte. Ne dy aktet e para
situata eshte ne forme komedie. Pika e ktheses qe shenon fillimin e tragjedise,
lidhet me vrasjen e Markutit. Ketu rinis hasmeria, thirrjet per hakmarrje dhe
gjak; ketu ze fill fataliteti i dy te dashuruarve, i cili con pashmanshmerisht
drejt fundit te tragjedise. Kontrasti i dy akteve te para me tre te fundit,
kalimi i tonit gazmor ne ate tragjik, tregon edhe forcen mjeshterore te stilit
shekspirian.
Zhvillimi i ngjarjeve:
Ne tragjedi ngjarjet
zhvillohen me nje shpejtesi te habitshme. Nuk ka parapergatitje per ngjarjen e
re: ajo thjeshte ndodh me nej dinamike qe e mban gjalle kureshtjen e lexuesit. Ka plto skena me situata te ndryshme dhe
incidente ne pmaje te pabesueshme, por pena mjeshterore e Shekspirit ben qe ato
te duekn normale, ashtu si ne jete, kur fati i disa nejrezve eshte i prire
drejt fatalitetit.
Dialogu dhe monologu:
Karakteristikat e personazheve dalin gjate dialogve dhe
monologve te tragjedise. Gjuha e tyre eshte e pasur me ndertime poetike –
gjuhesore te mrekullueshme, te ngritura mbi kontrastin e fuqishem:
Pa dale! C’drite fleks n’ ate dritare? Ajo esht lindja, diell esht Zhulieta!
O diell ckrep dhe henen e venit, Sepse ajo esht verdhur
nga zilja qe ti, E bij e saj je me e bukur…
Tragjedia e pasionit:
Kryepersonazhet e
Shekspirit perjetojne nje dashuri aq pasionante, sa ajo u kundervihet disa
normave te patolerueshme nga epoka:
·
morale
; dashuria perkunder vullnetit te prinderve konsiderohej imoralitet
·
shoqerore; dy familjet
jane ne hasmeri me njera-tjetren
·
fetare
; martesa e fshehte dhe vetevrasja quheshin mekate te pafalshme
·
Mesazhi:
Njerezit e te gjitha
koheve pas Shekspirit shohin dashurine e Romeos dhe te Zhulietes ate dashuri qe
do te kishin dashur te ishte e tyre, cka I mallengjen me shume se cdo gje
tjeter. Dashuria
nepermjet Romeos dhe Zhulietes eshte bere nje simbol me vlere universale.
NA NDIQNI - SHPERNAJE NE PROFIL
