Fillimin
formal te psikologjise si shkence eshte veshtire ta percaktosh (Mueller, 1979), megjithate kerkimet
sistematike te nje natyre psikologjike fillojnë të shfaqen në fundin e
shekullit te 19. Dy persona qe kane impakt te rendesishem ne teorine e te
nxenithttp://eseshkolle.blogspot.com/
janë Wundt dhe Ebbinghaus.
Laboratori
psikologjik i Wundtit. Wilhelm Wundt(1832 – 1920), eshte i pari laborator
psikologjik, i cili u hap ne vitin 1879 ne Gjermani, Lajpcing, edhe pse William
James kishte filluar laborator mesimdhenieje ne Universitetin e Harvardit 4
vjet me pare. Wundt donte ta themelonte psikologjine si nje shkence te re .
Laboratori i tij mori nje reputacion nderkombetar me nje grup impresiv
vizitoresh dhe ai botoi edhe nje reviste me te dhenat e kerkimeve psikologjike.
I pari laborator kerkimor psikologjik ne USA eshte hapur ne vitin 1883 nga G.
Stanley Hall.
Herman Ebbinghaus (1850
– 1909) psikolog gjerman, nuk kishte lidhje me laboratorin e Wundt -it, por qe
megjithate ndihmoi ne vertetimin e metodes eksperimentale dhe ne kete menyre
themeloi psikologjine si shkence. Ai investigoi proceset e larta mendore me kerkime ne memorjes. Ai
pranoi parimet e asocimit dhe besonte se te nxenit dhe kujtesa e informacionit
te nxene varen nga frekuencat e ekspozimit te materialit. Testimi i vertet i
kesaj hipoteze kërkon përdorimin e materialeve, me te cilat pjesemarresit nuk jane familjarizuar.
Ebbinghausi
ishte një kërkues i pasionuar qe shpesh
perdorte veten e tij si subjekt te studimit. Ne nje eksperiment tipik, ai do të
sajonte një listë rrokjesh absurde, verente secilen për pak kohe, - pushonte,
pauz, - shikonte tjetren. Ne kete menyre ai percaktoi se sa kohe i duhej per te
nxene listen nepermjet listes se jashtme .
Kerkimet i tij i
botoi ne librin “Memorja” (1885)
